ينفورماتسيا اشكەرەلەۋ: mzjubao@cnr.cn

اۋىل اۋانى

بوزادىر مال وتارى جابايى حايۋاناتتاردىڭ «تابيعي باقشاسىنا» اينالدى

来源:جۇڭگو قازاق راديو تورابى     |责编:阿依娜古丽|     发布日期: 2021-12-01 18:17

 بيىل قىس ماۋسىمى كەلگەننەن بەرى، شينجياڭنىڭ تەكەس اۋدانىنىڭ شالعاي وڭىرىندەگى بوزادىر مال وتارىندا جابايى حايۋاناتتار كوپتەپ كوزگە شالىعىپ، تاۋتەكەلەر ۇيىرىمەن ازىق ىزدەپ، سۋاتقا تۇسكەن كورىنستەرى بوزادىر وتارىن تابيعي حايۋاناتتار باقشاسىنا اينالدىردى.


    وسى بىرنەشە كۇندە، فوتو سۋرەت اۋەسكەرى ليۋ ليڭبو بوزادىر جابايى حايۋاناتتاردى قورعاۋ پۋنكتىنىڭ قىزمەتكەرلەرىمەن بىرلىكتە بوزادىر وتارىن شارلاپ، ٴۇيىر - ٴۇيىر تاۋتەكەلەردىڭ قيمىل قوزعالىسىن تاعى ٴبىر رەت فوتو اپپارات كوزىنە تۇسىرىپ، وسى ٴبىر ەرەكشە ٴساتتى ەستەلىككە الدى.


    فوتو سۋرەت اۋەسكەرى ليۋ ليڭبو: مەن 97-جىلدارى بوزداىر وتارىنا بارعاندا بۇنداعى ٴۇيرلى تاۋتەكەلەرءدىڭ سانى كوپ ەمەس بولاتىن، ودان بەرى تالاي جىل وتتى، مەن ٴار جىلى بۇل اراعا كەلگەن سايىن بۇنداعى تاۋتەكەلەردىڭ سانىنىڭ بۇرىنعىدان كوپ ارتقانىن بايقادىم، كەيىنگى جىلدارى تەكەس اۋدانى جابايى حايۋاناتتاردى قورعاۋ ۇگىت تەبىنىن ارتتىرعان سوڭ بۇنداعى جابايى حايۋاناتتاردىڭ سانى جىلدان جىلعا مولايىپ، ٴوسىپ - ٴوربىپ كەلەدى.


    تيانشان باتىس بولىك مەملەكەت مەنشىگىندەگى ورمان باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ تەكەس بولىمشە مەكەمەسى بوزادىر اراسان باسقارۋ ـ قورعاۋ بولىمشەسىنە قاراستى بوزادىر شالعاي مال وتارىنىڭ ۇگىت قىزمەتىنە جاۋاپتىسى دابىر تەمىرباي ۇلى مەرزىم بويىنشا بوزادىر وتارىندا تاۋ ورمان شارلاۋ قىزمەتىن جۇرگىزۋ بارىسىندا تاۋ تەكەلەر ٴۇيىرىن ۇنەمى جولىقتىرىپ تۇراتىن. ول تىلشىگە ٴوز اسەرىن بىلاي جەتكىزدى: بۇرىن بۇنداعى تاۋ تەكەلەر ادام كورسە بولدى زىم - زيا زىتىپ بەرەتىن، وسى بىرنەشە جىلدان بەرى جابايى حايۋاناتتاردى قورعاۋ تەبىنى ارتتىرىلعان سوڭ، بۇنداعى تاۋ تەكەلەردىڭ سانى مولايىپ، ادامنان دا سەسكەنبەيتىن، ٴتىپتى مالشىلار جايلىمنا بارىپ جايىلاتىن دا بولدى، دەسەدە بۇلاردىڭ سەرگەكتىگى مەن قاعىلەزدىگى وتە تەز، ويناقتاعان ٴتۇرى وتە ٴسۇيكىمدى كورىنەدى.


    ادەتتە تاۋ تەكەلەر جارتاسقا ورمەلەۋگە جانە سەكىرۋگە وتە شەبەر بولادى. ولار تەڭىز دەڭگەيىنەن 3500-6000 مەتر بيىك سۋىق بەلدەۋلى رايونداردا ٴتىرشىلىك ەتەدى. تاۋتەكە بۇرىن مەملەكەتتىك 1-دارەجەلى قورعالاتىن جابايى حايۋاناتتار قاتارىنا ەنگىزىلگەن، سوڭعى جىلداردان بەرى تاۋتەكە ٴۇيىرىنىڭ مولايىپ، سانىنىڭ كوبەيۋىنە بايلانستى، 2021-جىلى 2-ايدا مەملەكەتتىك 2-دارەجەلى قورعالاتىن جابايى حايۋاناتتار تىزىمدىگىنە ەنگىزىلدى. تاۋتەكەنىڭ قورعالۋ «دارەجەسىن» تومەندەتۋ ەكولوگيالىق ورتانىڭ ۇزدىكسىز جاقسارۋىنىڭ كورنەكتى ناتيجەسىندە جابايى حايۋاناتتاردىڭ ٴتۇر توبىنىڭ سانى ۇزدىكسىز ارتىپ، ادام مەن تابيعاتتىڭ جاراسىمدىلىعى ٴونىمدى تۇردە جەبەلگەندىگىنەن دەرەك بەرەدى.


    تيانشان باتىس بولەك مەملەكەت مەنشىگىندەگى ورمان باسقارۋ مەكەمەسى تەكەس بولىمشە مەكەمەسى ورمان قورعاۋ ٴبولىمىنىڭ باستىعى دۇڭ حۇڭچي: بوزادىر وتارى جابايى حايۋاناتتاردىڭ نەگىزگى مەكەندەرىنىڭ ٴبىرى. ٴبىز 5 جىلدىڭ الدىندا، بوزادىر اراسانىنىڭ قارسىسىنداعى تاۋدان ٴبىر ٴۇيىر 20 داي تاۋتەكەنى بايقاعان ەدىك. تالاي جىلدان بەرى ۇكىمەت تاراۋلارى جابايى حايۋاناتتاردى قورعاۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، ۇگىتتەۋ ارقىلى جابايى حايۋاناتتاردىڭ سانى بىرتىندەپ مولايىپ، تاۋ تەكەلەر ٴۇيىرى بىرتىندەپ كوبەيە تۇستى. قازىر ەڭ كىشكەنە ۇيىرىندە 40 تۇياقتان استام، ۇلكەن ۇيىرىندە 100 تۇياقتان استام تاۋتەكە بار بولىپ بۇل وڭىردەگى تاۋتەكەلەردىڭ جالپى سانى 4000 تۇياقتان اسادى.


    ۇعىسۋعا قاراعاندا، بوزادىر تاۋىنىڭ جەر ٴتۇزىلىسى ادىرلى تاۋلى ٴوڭىر بولىپ، تەڭىز دەڭگەيىنەن ورتاشا بيىكتىگى 3000 مەتردەن اسادى ەكەن. قازاق تىلىندە «بوزادىر» اتاۋى «بوپ-بوز بولىپ جاتقان ادىر-ادىرلى تاۋلى ٴوڭىر» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى، جانە ٴبىر جاعىنان بۇل ارا ادام اياعى كوپ تيمەيتىن ٴوڭىر بولعاندىقتان «اشىلماعان جەر» دەگەن ماعىنانى دا بىلدىرەدى، بوزادىر وتارى ىلە وبلىسىنا توتە قاراستى ەڭ ۇلكەن تابيعي جايىلم ٴارى تيانشاننىڭ باتىس بولەگىندەگى ماڭىزدى جابايى حايۋاناتتار مەكەندەرىنىڭ ٴبىرى بولۋىمەن اتاعى ايگىلى.


    شينجياڭ تەكەس اۋدانى بوزادىر تاۋىندا تاۋتەكە، ۇلار، ارقار، قابىلان، ايۋ، سىلەۋسىن سياقتى سيرەك كەزدەسەتىن 450 نەشە ٴتۇرلى باعالى جابايى حايۋانات تىرشىلىك ەتەدى. تيانشان باتىس بولىك مەملەكەت مەنشىگىندەگى ورمان باسقارۋ مەكەمەسى تەكەس بولىمشە مەكەمەسى 2020 ـ جىلى قىستا، بوزادىر وڭىرىنە ينفرا قىزىل ساۋلەلى فوتو اپپاراتتان 10 ىن ورنالاستىرىپ، جابايى حايۋاناتتاردىڭ قيمىل ىزدەرىن مەرزىم بويىنشا باقىلاپ-تەكسەرىپ، جابايى حايۋاناتتاردى قورعاۋ تەبىنىن ارتتىرا تۇستى. سوڭعى جىلداردان بەرى، ٴار داەجەلى ۇكىمەت تاراۋلارى جابايى حايۋاناتتاردى ۇگىتتەۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، ەگىنشى ـ مالشىلاردىڭ جابايى حايۋاناتتاردى قورعاۋ تانىمىن ۇزدىكسىز كۇشەيتە تۇستى، سونىمەن قاتار جايىلىم مەن مالدىڭ تەپە ـ تەڭدىك ينجەنەرياسىن اتقارىپ، بوزادىر وتارىنىڭ جايىلىم ەكولوگياسىنىڭ تەپە-تەڭدىگىن ساقتاپ، جايلىمنىڭ جەتىلۋىن جەبەۋ ارقىلى بوزادىر تاۋىنداعى جابايى حايۋاناتتار ٴۇيىرىنىڭ سانى قاۋىرت ارتا تۇسۋىنە مۇمكىندىك جاسالدى.

حاباردى اۋدارىپ دايىنداعان: شاپقات شاۋكەت ۇلى

تەكەس اۋداندىق توعىسپالى مەديا ورتالىعى قازاق ٴتىلى احبارات ٴبولىمى

中央广播电视总台 央广网 版权所有

بوزادىر مال وتارى جابايى حايۋاناتتاردىڭ «تابيعي باقشاسىنا» اينالدى

بيىل قىس ماۋسىمى كەلگەننەن بەرى، شينجياڭنىڭ تەكەس اۋدانىنىڭ شالعاي وڭىرىندەگى بوزادىر مال وتارىندا جابايى حايۋاناتتار كوپتەپ كوزگە شالىعىپ، تاۋتەكەلەر ۇيىرىمەن ازىق ىزدەپ، سۋاتقا تۇسكەن كورىنستەرى بوزادىر وتارىن تابيعي حايۋاناتتار باقشاسىنا اينالدىردى.